20 Mayıs 2008 Salı

WOMM Ağızdan Ağıza Pazarlama Örnek Uygulama: ICQ

WOMM (Ağızdan Ağıza Pazarlama) kavramının farkındalığı ve önemi her geçen gün artıyor. Ancak bizler Türkiye'de bu kavramları son birkaç senedir konuşurken, el oğlu bu kavramları yıllar önce aldı özümsedi uyguladı ve bunlardan ciddi paralar kazandı. El oğlu dediğime bakmayın bunların çoğu çok iyi bildiğimiz firmalar...

WOMM'u en başarılı uygulayan markalardan biri ICQ idi. Evet, bildiğiniz ICQ... Hani 96larda 97lerde herbirimizin tren sesiyle bağlandığımız, sabahlara kadar chat yaptığımız, arkadaş listelemizin olduğu, hatta dosya paylaştığımız ICQ.

1996 Aralığında Arik Vardi, okuldan üç yakın arkadaşıyla birlikte, diğer arkadaşları ile çevrimiçi sohbetler yapmak üzere bir "dost sistemi" tasarladılar. Projelerini, teknoloji konusunda çalışmış emekli bir İsrailli mucit olan Arik'in balası Yossi'ye sundular.

2 ay içerisinde ağızdan ağıza yayılan haber sonucu 65 000 kişi yazılımı bilgisayarına indirmişti. Projelerine "I seek you" (Seni Arıyorum...) : ICQ adını verdiler.

Yossi projenin geleceğine inandığı için destek olarak gençlere 10 bin dolar verdi.

Yossi: "Onlara söylemedim ama, darmadağın olmuştum. Eşime bunun o güne kadar gördüğüm en müthiş şey olduğunu anlattım. Yeni icadın dünyayı değiştireceğini ama bu çocukların için henüz farkında olmadıklarını söyledim."

Haklıydı. İki yıl sonra 10 bin dolar ile kurulan şirket Mirabilis, AOL tarafından 287 milyon dolara satın aldı.

Günümüzde AOL Instant Messenger olarak da bilinen bu hizmet, 98 yılının sonunda, devreye gireli henüz 26 ay olmamışken yazılım kullanıcılar tarafından 25 milyon defa indirilmişti.

Aradan geçen zaman içinde amorti edilen toplam pazarlama masrafı neredeyse sıfırdı.

ICQ'nun kuruları bir broşür bastırmışlar ancak bu broşürü hiç kullanmamışlardı. Teknik konferanslarda konuşmak için birini tuttularsa da bunu sadece Yossi sevdiği için yaptılar. Pazarlama yapması için kimse ile anlaşmadılar, halkla ilişkiler programları hazırlamadılar, bir tane bile basın bülteni yayımlamadılar. Bunların yerine WOMM u çok zekice kullandılar.


Anlık ileti yazılımının yeni bir sürümünü hazırladıklarında rasgele seçilmiş bin kullanıcıyla temasa geçip herbirine aynı "gizli şifre" yi veriyor ve onlardan bu şifreyi sadece en yakın iki arkadaşlarına iletmelerini istiyorlardı.

Şirketin beklediği gibi, kullanıcılar "iki yakın arkadaş" sınırlamasını sallamayıp, şifreyi en uzaktakilere kadar yetiştirdiler.

Şirket kullanıcılara kendilerini şirket bünyesinde saydıklarını hissettirerek onlarda çoşkulu bir ürün tanıtma gayretini tetikledi.

2005 yılı ortası itibariyle ICQ ve AOL Instant Messenger'ın yaklaşık 400 milyon müşterisi bulunuyor.

Her ne kadar, ICQ günümüzde eski popülerliğinde olmasa da çıkış ve büyüme stratejilerinde WOMM'u nasıl başarılı kullandıklarını, hangi tüketici motivlerine nasıl hitap ettiklerini incelemek faydalı olabilir.

Kaynak: "Naked Conversations", Robert Scoble and Shel Israel